ĐÁNH GIÁ, DỰ BÁO NGUY CƠ SẠT LỞ BỜ SÔNG GIANH
THEO CHỈ TIÊU TÍCH HỢP CÁC YẾU TỐ
ĐIỀU KIỆN KỸ
THUẬT - TỰ NHIÊN VÙNG VEN SÔNG
NGUYỄN TIẾN HẢI1, VŨ HẢI ĐĂNG1, NGUYỄN VĂN TÌNH1, NGUYỄN THÁI HÀ2
1Viện
Địa chất và Địa vật lý biển, Viện
Hàn lâm KH&CNVN;
2Trung tâm Thông tin Tư liệu, Viện Hàn lâm KHCN Việt
Nam
Tóm tắt: Sông Gianh là dòng sông lớn ở
Bắc Trung Bộ của Việt Nam. Trong những năm gần
đây, bờ sông Gianh bị sạt lở với nhiều
mức độ khác nhau về chiều dài và tốc độ
mà hậu quả gây ra tác động mạnh đến môi
trường và con người tại đây. Trên cơ sở
phương pháp “Chỉ tiêu tích hợp các yếu tố
điều kiện kỹ thuật - tự nhiên vùng ven
sông”, có thể đánh giá nguy cơ sạt lở bờ
sông Gianh (đoạn cầu Châu Hóa - Cửa Gianh)
như sau: Dọc chiều dài 69 km của bờ Bắc,
nguy cơ sạt lở bờ bao gồm: (1) sạt lở
rất mạnh có 3 đoạn, dài 4.759 m (6,8% tổng chiều
dài bờ); (2) sạt lở mạnh có 15 đoạn, dài
17.750 m (25,72%); (3) sạt lở trung bình có 12 đoạn, dài
11.000 m (15,94%); (4) sạt lở yếu có 13 đoạn, dài
26.000 m (37,68%); (5) không bị sạt lở có 5 đoạn,
dài 9.500 m (13,78%); Dọc chiều dài 65 km của bờ Nam,
nguy cơ sạt lở bờ có: (1) sạt lở rất mạnh
có 3 đoạn, dài 4.250 m (6,54%); (2) sạt lở mạnh có
10 đoạn, dài 19.500 m (30,0%); (3) sạt lở trung bình có
13 đoạn, dài 17.500 m (26,92%,); (4) sạt lở yếu có
4 đoạn, dài 8.500 m (13,08%); (5) không bị sạt lở
có 3 đoạn, dài 15.250 m (23,46%); Dọc bờ 5 đảo
nổi (Tiên Xuân, cồn Ngựa, cồn Quan, cồn Quảng
Hải và Cồn Sẻ) dài 25.375 m, nguy cơ sạt lở
bờ có: (1) sạt lở rất mạnh: 2 đoạn,
dài 3.500 m (13,79%); (2) sạt lở mạnh có 6 đoạn,
chiều dài 8.000 m (31,53%); (3) sạt lở trung bình có 6
đoạn, dài 4.875m (19,21%,); (4) sạt lở yếu 7.750 m
bờ (~30,54%, 5 đoạn); (5) không bị sạt lở
1.250 m bờ (4,93%). Nguy cơ xảy ra xói bờ mạnh nhất
diễn ra trong đoạn sông uốn khúc từ Phúc Tiến
(xã Quảng Tiến) đến đầu đảo Tiên
Xuân và đoạn bờ Bắc đảo Quảng Hải.
Từ khóa: Sạt lở
bờ sông, sông Gianh, điều kiện kỹ thuật.
(Xem toàn văn: Liên hệ với Tạp chí Địa Chất – Trung tâm Thông tin, Lưu trữ và Tạp chí địa chất)