ĐẶC ĐIỂM TÂN KIẾN TẠO, ĐỊA ĐỘNG LỰC HIỆN ĐẠI 
KHU VỰC HƯỚNG HÓA - ĐA KRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ

NGUYỄN VĂN CANH¹_, PHẠM VĂN HÙNG²

¹Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế

²Viện Địa chất - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Tóm tắt: Trên cơ sở tổng hợp các kết quả phân tích ảnh viễn thám, biến dạng địa mạo, địa chất, kiến tạo đã cho phép xác định đặc điểm Tân kiến tạo, địa động lực hiện đại khu vực Hướng Hóa - Đa Krông, tỉnh Quảng Trị. Bình đồ cấu trúc Tân kiến tạo khu vực gồm các khối cấu trúc và đứt gãy. Các khối cấu trúc gồm: khối Hướng Lập, Hướng Sơn, Ba Lòng, Triệu Nguyên, Húc Nghi, A Ngo, Hướng Lộc - A Vao và Hướng Phùng. Các đới đứt gãy kiến tạo gồm: đới đứt gãy Đa Krông - Huế, Hướng Hoá - A Lưới, Sông Cam Lộ, Sông Quảng Trị, Mò Ô - Tân Lập, Tà Long - A Vao. Trong đó đới đứt gãy Hướng Hoá- A Lưới và Đa Krong -Huế đóng vai trò quan trọng nhất trong hình thành bình đồ kiến trúc khu vực. Phần lớn các đứt gãy phương TB-ĐN Sông Cam Lộ, Hướng Hóa - A Lưới, Đa Krong - Huế, Sông Quảng Trị đổ về phía đông bắc với góc cắm 60-80^o. Bối cảnh địa động lực Tân kiến tạo khu vực diễn ra trong 2 pha kiến tạo. Pha sớm diễn ra vào Miocen - Pliocen trong bối cảnh động lực nén ép phương á vĩ tuyến, các đứt gãy phương TB-ĐN Sông Cam Lộ, Sông Quảng Trị, Đa Krông - Huế và Hướng Hoá - A Lưới. Hoạt động trượt bằng trái và trái-thuận; đứt gãy phương ĐB-TN Mò Ô - Tân Lập hoạt động trượt bằng phải và các đứt gãy phương á kinh tuyến hoạt động nén ép. Pha muộn diễn ra vào Pliocen - Đệ tứ trong bối cảnh nén ép theo phương á kinh tuyến, các đứt gãy phương TB-ĐN nêu trên hoạt động trượt bằng phải-thuận; phương ĐB-TN hoạt động trượt bằng trái-thuận; phương á vĩ tuyến hoạt động nghịch và phương á kinh tuyến hoạt động thuận. Các quá trình địa chất động lực diễn ra dọc các đới đứt gãy hoạt động trong khu vực, hoạt động phun trào basalt Pliocen - Đệ tứ, nứt đất, động đất, xuất lộ nguồn nước khoáng-nóng, phân bố nguồn địa nhiệt.

(Xem toàn văn: Liên hệ với Tạp chí Địa Chất – Tổng Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam)